Reactie naar aanleiding van Keuringsdienst van Waarde
Naar aanleiding van de aflevering Keuringsdienst van Waarde over wasstrips wil ik graag reageren. Hoewel wij door de redactie niet zijn benaderd, voelde ik wel de verantwoordelijkheid om ons verhaal toe te lichten, omdat Cosmeau ook wasstrips verkoopt en onze verpakking in beeld is geweest.
Waarom was onze verpakking te zien?
Keuringsdienst van Waarde heeft een oude batch van onze verpakkingen, omdat we voor maanden inkopen en veranderingen dus veel later zichtbaar worden.
Belangrijk om te benadrukken: op onze productpagina hebben wij nooit zonder uitleg geclaimd dat dit een volledig plasticvrij wasmiddel is. De productpagina's waren rond de zomer geupdate. Omdat PVA afbreekbaarheid een grijs gebied is, hebben we juist meerdere perspectieven gedeeld, waaronder die van ECHA (het Europees Agentschap voor Chemische Stoffen) en de Plastic Soup Foundation, zodat klanten zelf een geïnformeerde keuze konden maken. Wij hebben dit product dan ook niet als ‘plasticvrij’ verkocht aan Keuringsdienst van Waarde.
Heel jammer dat ze een oude verpakking hebben, er is geen contact met ons opgenomen om aanvullende informatie of context op te vragen.
Transparantie over PVA
Wij zijn al langere tijd open over het gebruik van PVA en de bijbehorende onzekerheden. Op 2 oktober hebben we hierover een uitgebreide post gedeeld op onze socials, waarin we ook aangaven dat we al maanden werken aan een alternatief. Die boodschap is daarnaast gedeeld via onze nieuwsbrief aan klanten.
Waarom zijn zoveel mensen geschrokken en boos?
Ondanks deze transparantie ontvangen we veel boze en verdrietige reacties. Dat begrijp ik volledig.
Mijn inschatting is dat dit komt doordat wasstrips jarenlang, door veel merken, zijn gepositioneerd als plasticvrij. Die boodschap is blijven hangen: wasstrips = plasticvrij.
Sinds begin dit jaar adverteren wij hier bewust niet meer mee, zodra duidelijk werd dat dit niet zwart-wit te stellen is. Dat hebben we gedeeld via mailings en socials, maar niet iedereen volgt ons daar actief. Voor klanten die al langer bij ons kopen en dit onderwerp daarna niet meer hebben gevolgd (wat heel begrijpelijk is), kan dit als een schok voelen.
Ik weet eerlijk gezegd niet hoe we dit nóg beter hadden kunnen communiceren. Als jullie daar ideeën over hebben, hoor ik die graag.
Dan het tweede punt: PVA hoe zit dat nu precies?
Op basis van studies en testen* van grondstofleveranciers, leveranciers, en internationale studies, zijn wij er altijd vanuit gegaan dat het volledig biologisch zou afbreken. We hebben hier toen geen rekening gehouden met Nederlandse waterzuiveringsinstallaties.
We weten wel dat afbreekbaarheid van PVA verschilt per merk en soort. Wij gebruiken het Japanse a-merk Kuraray en deze hebben testen overhandigd waarbij hun PVA biologisch afbreekbaar is.
Dat is het nog steeds, alleen onder bepaalde omstandigheden die dus in Nederlandse waterzuiveringsinstallaties niet altijd gelden. Dit hangt namelijk af van de aanwezige bacteriën, welke per installatie en regio kan verschillen.
Toen dit duidelijk werd en dus niet het duurzame eindpunt is waar we op hoopten, hebben we direct actie ondernomen. Niet alleen in communicatie, maar ook inhoudelijk.
We hebben onze planning versneld en besloten onze eigen wasmiddelproductie een jaar eerder te realiseren. Zoals bekend produceren we onze geurparels al in Nederland (zonder PVA en microplastics), en momenteel wordt naast ons kantoor een nieuwe productiehal van 2.500 m² gebouwd.
Ons doel is een volgende generatie wasmiddel die aan al deze eisen voldoet:
-
· (micro)plasticvrij
-
· biologisch afbreekbaar
-
· makkelijk te doseren
-
· bij voorkeur niet vloeibaar
-
· geen (gerecyclede) plastic fles
-
· niet zo zwaar als poeder
-
· hoge waskracht
-
· sterke geur
-
· schaalbaar met beperkte middelen
-
· ingrediënten grotendeels uit de EU
-
· geen wasverzachter nodig (optioneel)
Zo’n product bestaat nog niet, maar we boeken duidelijke vooruitgang. Daarover zullen we de komende tijd transparant blijven communiceren.
Over de uitspraken in Keuringsdienst van Waarde
In de aflevering wordt rond 14:38 wetenschapper Heather Leslie geïnterviewd. Zij stelt dat PVA alleen onder zeer specifieke omstandigheden afbreekt, met getrainde micro-organismen en bij 60 °C. Vervolgens wordt gesproken met een waterzuiveringsinstallatie, waardoor het beeld ontstaat dat PVA daar niets doet.
Wij willen Keuringsdienst van Waarde niet in twijfel trekken, maar deze voorstelling is onvolledig** en vullen we graag aan.
Nederlandse waterzuiveringsinstallaties zijn zeer modern. PVA bestaat bovendien in verschillende gradaties (hydrolysegraad en molecuulgewicht), en daar is in de uitzending geen onderscheid in gemaakt. De 60-graden-test is een laboratoriumstandaard, maar niet de enige manier waarop PVA kan worden afgebroken**. In het test rapport* uitgevoerd door TüV is afbreekbaarheid op 90% over 28 dagen vastgesteld en getest op 22 graden met 2 graden variatie.
Daarnaast speelt slib een belangrijke rol. Een deel van het PVA bindt zich aan slib, dat in Nederland wordt verbrand of vergist***. Dat betekent dat dit deel daadwerkelijk uit het systeem wordt verwijderd.
Een ander deel kan, afhankelijk van de installatie, gedeeltelijk worden afgebroken door bacteriën en enzymen. Dit verschilt per waterzuiveringsinstallatie en is iets waar ik momenteel verder onderzoek naar doe. Hier kom ik later op terug.
Het klopt dat waterzuiveringsinstallaties niet zijn ontworpen om specifiek PVA af te breken. Ze zijn ingericht op het verwijderen van algemene organische belasting, stikstof en fosfaat. PVA-afbraak is daarom secundair en incidenteel, maar dat betekent niet dat er niets gebeurt.
Bacteriën kunnen stoffen ook co-metaboliseren, enzymatisch veranderen of gedeeltelijk afbreken, zonder ze als hoofdvoedsel te gebruiken.
Over het “plastic” in het lab
Het beeld waarbij PVA wordt verhit en een plastic-achtig residu vormt, weerspiegelt niet hoe PVA in het milieu terechtkomt. Het wekt de indruk dat er bij elke wasbeurt een stuk plastic wordt geloosd, en dat is niet correct.
Nu wel dit wel allemaal weten, wat blijft er dan wel achter?
Onze wasstrip weegt ongeveer 1,71 gram, waarvan 15–35% PVA. In het uiterste geval gaat het dus om circa 0,6 gram PVA. Daarvan wordt een deel via slib vernietigd en mogelijk een deel biologisch afgebroken.
Ter vergelijking: dit is in dezelfde orde van grootte als de hoeveelheid microplastics die vrijkomt bij het wassen van één polyester shirt. Het belangrijke verschil is dat polyester microplastics vaste vezels zijn die blijven bestaan en zich ophopen, terwijl PVA oplosbaar en minder persistent is. Dat maakt PVA niet ideaal, maar wel minder schadelijk dan klassieke microplastics.
Jouw fitness outfit of voetbalshirts van de kids vormt een groter probleem als je dit in perspectief plaatst.
Samenvattend
We hebben te makkelijk gedacht omdat ECHA het niet als microplastic ziet en het biologisch afbreekbaar was, dat we dit binnen onze eisen als merk konden voeren. Microplasticvrij is niet hetzelfde als plasticvrij en wij zagen microplasticvrij altijd als een hogere standaard.
Agressieve chemicaliën in traditionele wasmiddelen hebben vaak een grotere impact op waterleven dan PVA. Als je kijkt naar microplastics dan is wat er achterblijft minder schadelijk en ook minder dan een voetbalshirt of je legging. PVA is niet toxisch, wordt deels afgebroken en deels vernietigd via slibverwerking. Het is geen perfecte oplossing, maar ook niet te vergelijken met het dumpen van vast plastic in het milieu.
Dat neemt niet weg dat wij PVA willen vervangen en daar werken we hard aan, niet als reactie op deze aflevering, maar een half jaar geleden sinds wij hier meer over geleerd hebben. We hebben dit toen binnen al onze kanalen gecommuniceerd, onze reclame-uitingen aangepast, onze verpakkingen aangepast en besloten om wasmiddelen zelf te produceren in onze nieuwe fabriekshal (oplevering medio maart 2026) naast ons hoofdkantoor in Velsen-Noord.
De verwachting is dat de eerste versie in Q1 2026 beschikbaar is.
Dank voor het lezen.
Jason
Toelichting (zoals vermeld op de productpagina sinds zomer 2025)
De wasstrips zijn, afhankelijk van de definitie, wel of niet microplasticvrij. PVA is goedgekeurd door ECHA en wordt daar niet aangemerkt als microplastic, maar door de Plastic Soup Foundation wel. Er bestaan studies die aantonen dat PVA biologisch afbreekbaar kan zijn, afhankelijk van type en toepassing. Wij beschikken over een certificering volgens OECD 301B. Onze verpakking is volledig plasticvrij en FSC-gecertificeerd. Daarnaast doen we onderzoek naar cellulose-gebaseerde dragers om dit grijze gebied te vermijden.
***Hoe werkt een rioolwaterzuiveringsinstallatie - Vallei Veluwe
www.brabantsedelta.nl/rioolwaterzuivering
waternet.nl/ons-water/rioolwater/waterzuivering/
www.vechtstromen.nl/werk/zuiveren-afvalwater/werking/
**The water solubility of PVOH depends mainly on its degree of hydrolysis (DH), and to a second extent on its degree of polymerization (DP) (Finch [10]). This is determined by two counteracting influences of the hydroxyl groups. On the one hand, the many hydroxyl groups cause PVOH to have a high affinity to water, which drives water solubility. On the other hand, the strong hydrogen bonding between inter- and intramolecular hydroxyl groups can greatly impede solubility in water. As a consequence, fully hydrolysed PVOH is highly crystalline and only dissolves in hot water (> 60°C), whereas ‘partially hydrolysed’ PVOH is more weakly hydrogen-bonded, less crystalline, and generally soluble in cold water (< 10 °C) (Monosol [16]). Finch [10] shows high water solubility at ambient temperature (20 °C) for PVOH with a degree of hydrolysis up to 90%, but rapidly dropping with further increasing DH. The observed negative effect of an increasing degree of polymerization (in the range of 500– 2500) on solubility was of limited relevance for PVOH with a degree of hydrolysis < 90%. This is illustrated in Figure 2 for a degree of polymerisation of 1750 (after Finch [10]). Note that for practical detergent applications, PVOH films are modified and contain additives, to ensure that they are 100% soluble in cold water (as opposed to what is shown in Figure 2 for pure unmodified
Bron
www.mdpi.com/2073-4360/13/21/3742
*Test rapporten afbreekbaarbeid:
Grondstof leverancier:
https://cosmeau.s3.eu-west-3.amazonaws.com/test_report_kuraray.pdf
Fabrikant TüV test:
https://cosmeau.s3.eu-west-3.amazonaws.com/test_report_tuv.pdf
OECD-B301 testen altijd onder 28 dagen afbreekbaarheid. Materiaal kan verder door blijven afbreken alleen wordt dit niet meer in de test standaard meegenomen.
Prijzen die voor 
